Pippi’yi biliyorsunuz, hani şu kızıl saçlı, çilli kız... Yapılmaması gereken her şeyi yapan, söylenmemesi gereken her şeyi söyleyen “Uzunçorap”. Mesela şuna bakın: “Ben okul diye Arjantin’dekilere derim. Asıl orada okula gitmeliydiniz. Noel tatilinden üç gün sonra, Paskalya tatili, Paskalya tatili bittikten üç gün sonra da yaz tatili başlar. Yaz tatili 1 Kasım’da biter. Tabii 11 Kasım’da başlayan Noel tatiline kadar biraz zorlanırsınız. Ama hiç değilse ev ödevi diye bir şey yok. Arjantin’de ev ödevi yapmak kesinlikle yasak! Tamam, bazen gardıroba saklanıp ev ödevi yapan bir ya da iki Arjantinli çocuk çıkar ama anneleri onları bir yakalarsa, vay hallerine! Hele toplama işlemi! Oradaki okullarda adı bile anılmaz. Eğer bir çocuk 7 artı 5’in kaç ettiğini bilir, hele bir de öğretmene söyleyecek kadar budala olursa, bütün bir gün utanç köşesinde tek ayak üzerinde dikilmek zorunda kalır. Yalnızca cuma günleri ders yaparlar, tabii ders yapacak kitap bulabilirlerse. Ama neyse ki orada hiç kitap yok.” İsveçli Astrid Lindgren, söylemek istediklerini mizahla dile getiriyor, şahsen ben biliyorum. Ne kitap okumayı sevmediği doğru ne de aritmetikten anlamadığı... O, sadece yolu tersten gösteriyor. Hem Astrid Lindgren de zaten demiş ya: “Kitapsız bir çocukluk, çocukluk bile sayılmaz. Bu, en güzel maceraların yaşanabileceği bir yer olan Sihirli Orman’dan sonsuza dek mahrum kalmak gibidir...” Anladınız, benim bu haftaki tavsiyem zamansız bir güzellik olan “Pippi Uzunçorap” serisi. Bakalım diğerleri neler tavsiye etmiş...


‘Yaz demek kamp demek’

Ilgın Sönmez, Artemis Genel Yayın Yönetmeni: Bir zamanlar hepimiz okullu çocuklardık. O yüzden biliriz ki okullu çocuklar için yaz tatilleri, ruhlarını inşa edip besleyecek kitapları okumak ve sindirmek için büyük bir fırsattır. Her şeyin yerli yerinde olduğu hayatlardan bahsediyorum elbette... Okumak, ailece geçirilen zamanlar, şanslıysak kamplar, deniz, güneş, spor kadar önemli ve unutulmazdır. Çocuklar kendilerine öğütleneni bir yere kadar benimser ama gördüklerinden de fazlasıyla etkilenir. Gerçekten okumalarını istiyorsak, okuyan hallerimizi usanmadan, istikrarla onlara göstermek durumundayız. Kütüphaneli evler lazım çocuklara ve kendilerine ait kütüphaneler. Çağdaş okulların kitaplarla kısmen ilgili aileleri yönlendirecek güçlü okuma listeleri de var üstelik. Sadece o zamanı ayırmaya yönlendirmek gerekiyor çocuğu. Otobüste, uçakta, arabada, evde okuyan çocuklar görmek öyle güzel ki. Onlarla beraber okumak da çok güzel. Hatta “kes-yapıştır” yöntemiyle kendi kitaplarımızı yaratmak, çok çok güzel. Çocukların büyümeden önce okumalarını önereceğimiz kitaplar ve çağdaşımız çocuklar için taze taze yaratılmış harika hikâyeler var. Bu sınırsız bir yolculuk... Fantastik, macera, tarihi, gerçek hayata dair vesaire... En sihirli okuma önerileriyle çıkmalıyız o nefis ruhların karşısına. Yetenek, eğilim, yaş fark etmez. Her çocuğu mutlu edebilecek hikâyeler mutlaka var. Üstelik, birçoğu nefis çizimlerle dolu. İşte eğlenceli ve maceralı birkaç kitap...



Çizer Sarah Kay’in nefis koleksiyonu, 40+ kitap

“Sevgim Seni Bulacak” ve “Uyku Zamanı Geldi Bir Tanem”, Nancy Tillman

“Stella ve Sam” serisi, MarieLouiseGay, 8 kitap

“Tom ve Jerry” serisi, 10+ kitap

“Süperman Hikâyeleri” ve “Batman Hikâyeleri”, 4+ kitap

“Dinozor Koyu” serisi, Rex Stone, 14+ kitap

“Judy Moody” serisi, Megan McDonald, 9 kitap

“Afacan Beşler” ve “Gizli Yediler” serileri, Enid Blyton, 10+ kitap

“Alice Miranda” serisi, Jacqueline Harvey, 6+ kitap

“Komplo 365” serisi, Gabrielle Lord, 12 kitap n “Dedektif Kurukafa” serisi, Derek Landy, 9 kitap


‘Buraya küçük mutlu güneşler koysak...’

Müren Beykan Günışığı Kitaplığı Yayın Yönetmeni: “Buraya, küçük mutlu güneşler koydum. Günlerimiz karanlık ve çok soğuyor bazı akşamlar, ısınırsın...” Birhan Keskin’in dizeleri... “Buraya umutlu günler koydum. Şimdilik uzak gibi görünüyor, ama kim bilir, birazdan uzanıp dokunursun...” Çoluk çocuk uzanıp dokunmak istiyoruz, hem de nasıl. Ülkenin gündemi, çocuklarımızı donatmayı, güçlendirmeyi gerektiriyor. “Herkes savaştan nefret ediyorsa, neden her yerde savaş var? Ne zaman bitecek?”



Çocukların sorularını geçiştiremeyiz. En iyisi, mesela Fransız yazar Brigitte Labbé’nin “Çıtır Çıtır Felsefe” dizisinin “Savaş ve Barış” kitabını onlarla okumak, sonra da, “Barışın doğal bir durum olmadığını, onu her gün, her gün yeniden kurmak ve korumak gerektiğini” birlikte kavramaya çalışmak. Müge İplikçi’nin kitabı “Kömür Karası Çocuk”un kahramanı Malili küçük Salif, babasını bulmak için çıktığı yok da kendini İstanbul’da bir sığınmacı evinde buluyor. Salif, bu yabancı kentte arkadaşlar edinmeyi başardığında, yaşamın büyülü gücü onu sıcacık sarmalayacaktır. İngiliz yazar Laura S. Matthews, “Balık” adlı kitapta, bilinmeyen bir coğrafyada yardım gönüllüsü anne babasıyla yaşayan çocuğun öyküsünü yazmış. Savaş yüzünden yaşadıkları “yabancı” köyden ayrılmak zorunda kalan aile, yollara düşüyor. Çamur birikintisindeki küçük bir balığı da yanına alıyor çocuk. O küçücük balık için titreyen yüreği, savaş karşısındaki çaresizliğimizi duyumsatıyor, barışın kırılganlığını hatırlatıyor. Bir önerim de İngiliz Cressida Cowell’ın yarattığı çok eğlenceli “Hıçkıdık” dizisi. “Nasıl Korsan Olursun” ya da “Ejderha Laneti Nasıl Bozulur”la başlanabilir. Son olarak... Kitaplar biz fark etmeden zihnimizi sağaltır, düşüncelerimizi berraklaştırır. Çocuklara yazılan eğlenceli kitaplar da dahil; onlar hiç mi hiç küçümsenmemeli.

Dayanışmanın, dostluğun kitapları

Mehmet Erkurt Can Çocuk Yayınları Editörü: Çocuklara yaz için kitaplar önerirken, hep iki “hangi”ye tosluyoruz: Hangi çocuklar? Hangi bağlamda? Yetişkinler olarak ayaklarımızın altındaki zemin titrerken, çocuklara kaosu bile en uygun cümlelerle anlatma yükümlülüğü hissettiğimiz için, gerektiğinde kaygılarımıza şöyle bir çekidüzen vermemiz gerekiyor ve onlara, çözümün dayanışmadan geçtiğine işaret eden kurgular öneriyoruz. Ben de öyle yapacağım...





Öncelikle, Aslı Tohumcu’nun taze çıkmış “Dünyayı Döndüren Kız”ı var. Dünyayı çocukların değiştireceğine dair yarı fantastik bir yolculuk... Klasik masallardaki adaleti arıyorsak, Behçet Necatigil çevirisiyle yayımladığımız “Andersen Masalları” bize güzel bir nefes aldıracaktır. Hatta Cemil Kavukçu’nun “Masal Kurma Oyunu”ndan yola çıkıp yepyeni masallar bile kurabiliriz. Bizi çevreleyen gerçeklerden tümden kopmayalım dersek, Sevim Ak’ın özgün hayal dünyasına dalıp “Sakız Kızın Günleri” ya da “Vanilya Kokulu Mektuplar”ı okuyabiliriz. Luis Sepúlveda’nın “Martıya Uçmayı Öğreten Kedi”siyle, eksiklerimizi dostluğun yardımıyla gidermek üzerine düşünebiliriz. Belirsizliklerin uyandırdığı öfke önlenemez olduğunda da Oliver Bantle’ın “Kofi veya Bağışlama Sanatı”nı elimize alıp çocuklarla birlikte okuyarak dinginliği bulabiliriz. Konu kitaplar oldu mu, sonu gelmez bir listedir bu. İyi ki de öyledir...


Öykülerle macera turu

İlke Aykanat Çam Tudem Genel Yayın Yönetmeni: Yaz tatili eğlence, serbest zaman, yeni keşifler demek. Ben de bu nedenle, okurların tatil maceralarına keyifli kitaplarla eşlik etmek istiyorum. İlk önerim, masallarıyla tanıdığımız Çiğdem Gündeş’in “A-Tik-Tuk” isimli ilk öykü kitabı. Yaşamla ölüm arasında varlıklarını sürdürenlerin sığınağı olan “Ara Âlem” serisinin 2. kitabı “Yasak Oyun”un yazarı ise Miyase Sertbarut. Liz Pichon’ın “Tom Gates” serisinin 7. kitabı “Birazcık Şanslı”, bu yazın kahkaha vaat eden romanlarından. Eva Furnari’nin yazıp resimlediği “Şair Kısakulak”a gelince, “kaplumbağa ruhlu”, içine kapanık bir şair tavşanı anlatıyor. Cinsiyet eşitliğine yaptığı göndermelerle okuru kalıpları sorgulamaya yönelttiğini söyleyebilirim.





“İmdat! Çıkarın Beni Buradan”ın yazarı Salah Naoura... Kitapta, “uğraş eksikliği” çeken 10 yaşındaki Henrik’in maceralarını okuyoruz. Meike Haberstock’un yazıp resimlediği “Zaman Sihirbazı” ise zaman kavramını, bir çocuğun saat okumayı öğrenme macerası üzerinden işliyor, modern insanın zamanı kullanma biçimlerini eleştiriyor. Yetişkinlerin de ilgisini çekebilir.




Hazırlayan: Gülenay Börekçi




Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.