Öksürük geniz akıntısı gibi basit bir nedenden kaynaklanabileceği gibi, akciğer enfeksiyonları gibi ciddi tabloların habercisi de olabiliyor.
Öksürük bir hastalık değil, çeşitli sağlık sorunlarının belirtisi aslında. Bronşlarda ve hava yollarında bulunan reseptörlerin uyarılması sonucu ortaya çıkıyor. Bu bölgedeki mukusu ve yabancı cismi atmaya yönelik bir refleks olarak tanımlanıyor.
Acıbadem Bodrum Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuna Gül Han, genellikle geniz akıntısı gibi basit sorunlardan kaynaklanan öksürüğün akciğer enfeksiyonu gibi ciddi hastalıkların işareti de olabileceğine dikkat çekerek, “Çocuklarda çok sık rastlanan öksürük; boğmaca, zatürre, bronşit ve larenjit gibi enfeksiyonların veya astımın da belirtisi olabiliyor. Dolayısıyla öksürük asla ihmal edilmemesi gereken bir belirti.” uyarısında bulunuyor.
Ne zaman alarma geçmeli?
- Kriz şeklinde geliyorsa,
- Tüm önlemlerinize rağmen 3 günden uzun sürüyorsa,
- Şiddetleniyor ya da havlar tarzda oluyorsa,
- Ateşle beraber seyrediyorsa,
- Günlük aktiviteleri ve gece uykusunu etkiliyorsa zaman kaybetmeden doktorunuza başvurun.
- Ayrıca sık tekrarlayan ya da nefes alıp vermede sıkıntının eşlik ettiği öksürükler de astım belirtisi olabileceği için asla ihmal edilmemeli ve beklenmeden hekime başvurulmalı.
Tedavide amaç öksürüğü bastırmak değil, nedenini ortadan kaldırmak
Öksürükte dikkat edilmesi gereken en önemli şey gelişigüzel ilaç kullanmamak. Ailelerin öksürük ilaçlarını doktor önerisi olmadan vermemeleri gerektiğine uyarısında bulunuluyor. Çünkü öksürük bir hastalık değil, reflekstir, vücudun solunum yollarını temizleme ihtiyacı duyduğu anlamına gelir. Çocuk doktoru da öksürüğü bastırmak yerine buna yol açan nedeni bulup tedavi eder. Öksürük şurubu olarak bilinen ilaçların çoğu balgam söktürücü, bir kısmı da öksürük reseptörlerini baskılayan ilaçlardır. Balgam söktürücü ilaçların bir özelliği de balgamı arttırmalarıdır. Doktor önerisi olmadan kullanıldıklarında enfeksiyonun gidişatını değiştirebilir ve solunum sıkıntısı gibi süreçlere neden olabilir.
Öksürük şurupları özellikle 6 aydan küçük bebeklerde çok riskli
Özellikle 6 aydan küçük bebeklerin solunum kasları ve diyaframları erişkinler gibi güçlü olmadığı için öksürükleri etkin değildir. Soluk ve yemek borusu yerleşimlerinin erişkinden farklı olması nedeniyle bebekler öksürerek balgam çıkaramaz, oluşan balgamı ancak yutarlar. Bu da enfeksiyon sırasında zaten görülen iştahsızlık ve bazen bulantıyı daha da arttırır. Öksürük şurupları sonrası bebekler çok daha zor nefes alıp vermeye, balgam kusmaya başlayabilir.
Çocuklar neden öksürür?
Enfeksiyon
Okul çağı öncesi çocuklarda öksürüğün en sık nedenini, grip, larenjit ve farenjit gibi viral üst solunum yolu enfeksiyonları oluşturuyor.
Alerjik yatkınlık
Reaktif hava yolu hastalığı denilen alerjik yatkınlığı olan çocuklarda çok sık öksürük oluyor.
Burun tıkanıklığı
Burun tıkanıklığı akıntısı olan çocuklarda öksürük çok sık rastlanan bir semptom. Burunda fazla miktarda üretilen mukus, boğazın arka kısmına akarak özelikle yatarken artan öksürüğe yol açabiliyor.
Yabancı cisim yutmak
Yabancı cisim aspirasyonu da sürekli öksüren, özellikle de öksürüğün ani başladığı çocuklarda mutlaka akılda tutulmalı. Örneğin çocuk yemeğini yerken bir pirinç parçası ya da bir kuruyemişi yerken parçasını akciğerine aspire ettiği zaman bronşlarda durarak öksürüğü sürekli uyarıyor.
Ciddi nedenler
Öksürüğün nedeni olan diğer nadir problemler arasında ise tümör, bazı yapısal anomaliler, kistik fibroz ve immotil silya (solunum yollarında temizliği sağlayan tüysü hücrelerin hareket bozukluğu) sendromu denilen hastalıklar yer alıyor.
Öksürüğü dindirmenin pratik yolları
Bol su verin
Öksürük şikayetinde bol su içilmesi balgamın daha kolay atılmasını sağlıyor. Su en iyi balgam söktürücüdür.
Kalorifer üzerine su dolu bir kap koyun
Özellikle kış aylarında iç mekanlardaki havanın kuru olması solunum yollarının kuruluğuna ve mukus kıvamının artmasına yol açıyor. Kalorifer veya soba üzerine koyacağınız su dolu bir kap oda nemini gerekli düzeyde tutar.
Yün ürünleri kullanmayın, hayvan tüylerini temizleyin
Çocuğunuz alerjik yapılı ise yün atlet-yorgan-yastık-halı kullanmayın. Ayrıca evde evcil hayvan besliyorsanız, tüylerini sık sık temizleyin.
1 yaşından büyükse ıhlamur içirin
Hem su takviyesi yapar, hem de balgamı yumuşatır.
Yastığını yükseltin
Çocuğunuz uyurken düz zeminde yattığında öksürüyorsa, yastığını biraz yükseltin.
Odasını her gün havalandırın
Toz ve mikropların havada yerleşmemesi ve temiz hava için çok önemli.
Burnunu sık sık tuzlu suyla temizleyin
Böylelikle burundaki salgıları mümkün olduğunca aspire edebilirsiniz.
Bunları yapmayın
Evde sigara içmeyin
Çocuk olan evlerde sigara kesinlikle içilmemeli. Çünkü sigara dumanı, solunum yolunun koruyucu mekanizmalarını bozuyor ve balgam üretimini artırıyor.
Buhar yapan cihazlar kullanmayın
Oda nemlendirmesinde kullanılan sıcak buhar cihazları kolay enfeksiyon barındırabiliyor. Soğuk buhar yapanları da suyun minerallerini bile havaya vererek akciğer hassasiyetini arttırıyor. Özellikle esanslı, mentollü buharların kullanılması çocuklar için uygun değil.
Odasını uzun süre nemlendirmeyin
Oda çok kuru ise kısa süreli nemlendirebilirsiniz. Ancak çok uzun süre nemlendirdiğiniz zaman ev tozu akarlarının üretimi artıyor.
Oda ısısını artırmayın
Sıcak havada solunum yollarını temizlemeyi sağlayan tüysü yapıların hareketleri yavaşlıyor.
Facebook Yorumları