İlköğretim ve lisede öğrencilerin en belalı derslerinden biri matematikse diğerleri fizik, kimya ya da biyoloji olabilir. “Tarih dersinde de çok sıkılırdık, listeye ekleyin” diyene de kapımız açık. Ama bu serserilik bir yerde gerçeklere toslar. Zira hepsi hayatı anlamak için; haydi romantizmi bırakalım, bildiğin ekmek parası için çok gereklidir. O halde ilk gençlik yıllarında insanları hatadan döndürmenin, bu dersleri sevdirmenin bir yolu var mıdır?

Bu sorunun yanıtı en çok ebeveynleri ilgilendiriyor. Mesela İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Enis Sınıksaran, ilköğretim öğrencilerinin matematiği anlayıp sevmelerini sağlayacak “Matletik” adlı bir bilgisayar programı geliştirmiş. Bu sayede ders anlattığı öğrencilerden çok olumlu tepkiler almış. Doç. Sınıksaran, öğrencilerin, matematik dersini de bilgisayarla yapmaları gerektiğini, görselliğin çok ciddi bir üstünlüğü olduğunu, belleğimizin gördüklerimizi kaydettiğini söylüyor. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nden Doç. Ercan Arıcan ve Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Doç. Namık Sinan Turan da ona katılıyorlar. Uzmanlara göre,

öğrencilere matematik, fizik, biyoloji, tarih gibi dersleri sevdirmenin yolu bilime dokunmaktan geçiyor.

Doç. Enis Sınıksaran İstanbul Üniversitesi

‘Matematik evrensel bir dildir’

Matematik eğitiminde kâğıt ve kalemin önemi azalırken tahmin edebilme, problem çözme, ilişki kurma gibi beceriler önem kazanıyor. Matematik düzenlerin; sayı, şekil, uzay, büyüklük ve aralarındaki ilişkilerin bilimi. Sembol ve şekiller üzerine kurulmuş evrensel bir dil. Matematik, tahminlerde bulunmayı ve bu dili kullanarak problem çözmeyi içerir. Bu gelişmiş dili kullanmayı öğrenmek ve öğretmek için her türlü gelişmiş teknolojiyi kullanmak gerek. Matematik bilgisayarlar sayesinde salt görsel araçlarla öğretilebilir. Mesala Pi sayısının 5 milyar basamağını görmek, bir madeni parayı ya da bir zarı 1 milyon kez atmak ya da bir fraktalı 10 aşamasında resmedebilmek ancak bilgisayarla mümkün. Bilgisayarında çok gelişmiş, oyunlar oynayan, internette ve televizyonda çok ileri animasyonları görmeye alışmış öğrencilerin, okul ortamlarının da paralel olması lazım. Bilgisayar öğrencilerin tahmin etme, zihinden işlem yapabilme hususlarında beceri ve hız kazanmasını sağlayabilir.

Doç. Ercan Arıcan -İÜ. Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü

‘Öğrenciler bilime dokunmalı’

Biyoloji hayat demek. Ama öğrenciler pek sevmez. Temel nedeni eğitimciler ve biyoloji ders kitaplarının anlaşılmaz olmasıdır. Biyoloji bilimini çocuklara sevdirmek aslında zor olmasa gerek. Güncel, renkli resimlerle desteklenen ders kitapları hazırlanabilirse, çocuklar bile biyolojiyi sevecektir. Biyolojiyi anlaşılır hale getirebilmek için evde uygulanabilecek birkaç basit yöntem var. Örneğin bitkilerde üreme sistemi anlatılıyorsa her evde bulunan bir saksı çiçeğini alın. Çocuk çalışırken yanındaki çiçeği inceleyip teorik konuyu görerek ve dokunarak daha kolay öğrensin. Onların bilime dokunmalarını sağlamak, yani deneylerle canlılığın kurallarını öğretmek gerekiyor. Her konu renkli resimlerle desteklenmeli, bazen üç boyutlu resimler kullanılmalı, kitaplardaki deneyler CD’lerde gösterilmeli ve çocukların evde deney yapmalarına imkân sağlanmalı.

Doç. Namık Sinan Turan - İstanbul Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü

‘Sıradan insanın tarihi’

Tarih bizim için hâlâ tabularla dolu dokunulmaz, kutsal bir alan. Bunun yansımalarını kötü yazılmış ders kitaplarında görebiliyoruz. Tarihi sevdirmek için onun yalnızca kahramanların değil sıradan insanın hikâyelerinden oluştuğu konusunda ikna edici bir dil benimsemek gerekli. Mutlaka görsel ve işitsel malzemeden faydalanılmalı. Diyelim Rönesans Avrupası’nı anlatıyorsunuz. O döneme dair belgeseller, filmler, sanat ve mimariye dair görseller, tabii Rönesans müziği öğrenciyi çekip merak duygusunu uyandıracaktır. Bu Ortadoğu ya da Osmanlı tarihi açısından geçerli. Edebiyat, özellikle iyi kurgulanmış tarihi romanlar ilgiyi artırmada etkili olur. Tarihi çevre, arkeolojik ve kültürel geziler de çok önemli.

Nur Toprakoğlu