Adayların her yıl en sık yaptığı hataların başında, tercih listelerine aldıkları bölümleri hiç araştırmaması ve hangi koşulları istediklerini öğrenmemesi geliyor. Tercihlerde kullanılacak tek kaynak var. O da 2017 Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. Bu kılavuz ÖSYM’nin internet sitesinde yer alıyor. Tüm tercih işlemlerinizi bu kılavuza göre yapmanız gerekiyor.


Bu kılavuzda yerleştirmenin temel kuralları, tercihlerinizi nasıl yapacağınıza ilişkin bilgiler ile öğrenci alacak programlarla ilgili veriler bulunuyor. Bu kılavuzda önlisans tercihi yapacakların 9 farklı sütunu, lisans tercihi yapacakların da 23 sütunu incelemeleri, bu sütunlarda paylaşılan verileri bilmeleri ve tercihlerini de ona göre yapmaları gerekiyor. Gelin şimdi bu kılavuzda tercihlerinizi yaparken dikkate alacağınız program bilgileri ve bunların karşısında yer alan kimi rakamlarla ifade edilen sütunlardaki bilgilere bakalım.


Önlisans okuyacaklar

Önlisans programlarını tercih edecek adaylar, önlisans programlarının yer aldığı Tablo-3’teki bilgileri dikkate alacak. Bu tabloda bilgiler şöyle sıralanıyor: İlk olarak üniversitenin adı, daha sonra da meslek yüksekokulunun adı yer alıyor. Tablo-3’te programlarla ilgili bilgiler 9 sütun halinde sıralanıyor. Bunlar şöyle: 1 numaralı sütunda yükseköğretim programlarının kodları. 2 numaralı sütunda adları, 3 numaralı sütünda öğretim süreleri verildikten sonra programlarla ilgili bilgilerin yer aldığı sütunlara geçiliyor. Programın puan türü 4 numaralı sütunda, programın genel kontenjanı 5 numaralı sütunda, okul birincisi kontenjanı 6 numaralı sütunda, programla ilgili özel koşul ve açıklamalar 7 numaralı sütunda bulunuyor. 2016-ÖSYS’de programın YGS puanlı kontenjanına yerleşen en son sıradaki adayın ilgili YGS puanı (8) numaralı sütunda, başarı sırası ise (9) numaralı sütunda yer alıyor. Eğer program bu yıl ilk kez öğrenci alacaksa yani yeni açıldıysa bunların yanında (- - - -) işareti yer alıyor. Kontenjanı 2016-ÖSYS merkezi yerleştirme ile dolmayan programlarda hiçbir işaret bulunmuyor. 2017-ÖSYS’de puan türü değişen programlar (* * * *) işareti ile gösteriliyor.


Yükseköğretim kurumlarının lisans programlarını tercih edecek adayların kullanacağı Tablo-4’teki bilgiler ise 23 sütun halinde düzenleniyor. Her üniversitenin adından sonra öğrenci alacak fakültelerin isimleri sıralanıyor. Ardından da sırasıyla şu bilgiler yer alıyor:


Lisans için 23 sütun

Programların kodları 1, bu programların adları 2, programın süresi 3, hangi pun türüyle öğrenci aldığı 4 numaralı sütunda yer alıyor. 5 numaralı sütunda programın kontenjanı, 6’da ise okul birincileri için ayrılan kontenjanı görüyorsunuz. 7 numaralı sütun, belli koşulları sağladığı takdirde Millî Eğitim Bakanlığı’nca (MEB) burslu statüde destek verilecek öğrenci sayı- sını gösteriyor. Her programla ilgili özel koşul ve açıklama numaraları 8 numaralı sütunda “1, 2, 3” şeklinde sıralanıyor. Bu koşulların neleri içerdiği, tablolardan sonra, “Tablo 3 ve Tablo 4’te Yer Alan Yükseköğretim Programlarının Koşul ve Açıklamaları” başlığı altında, numara sırasına göre veriliyor.


Lisans programları tablosunun 10 numaralı sütununda yükseköğretim programlarının 2016 yılındaki en küçük puanları; 9 numaralı sütunda ise en küçük puana karşı gelen başarı sırası yer alıyor. 11, 12, 13, 14 numaralı sütunlarda programın yabancı uyruklu öğretim üyeleri hariç öğretim üyeleri profesör, doçent, yardımcı doçent, araştırma görevlisi sayıları veriliyor. 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 numaralı sütunlarda ise programın akreditasyon bilgisi, program mezunlarının ÖSYM’nin yaptığı diğer sınavlardaki başarı durumları gösteriliyor.


En küçük puan ve başarı sırası ne anlama geliyor?

Kılavuzda programların karşısında eğer o programlar geçen yıl dolduysa o bölüm için oluşan “en küçük puanlar ile başarı sıraları” veriliyor. Bunun anlamı, geçen yıl bu programlara en son yerleşen öğrencinin başarı sırası ve puanı demek.


Kontenjanların etkisi

Ancak tablolarda yer alan tüm değerler yani en küçük puan ile en küçük başarı sırasının 2016-ÖSYS’ye ait olduğunu unutmayın. Bu yılın yerleştirme puanları ile başarı sıralarını karşılaştırmak için bu verilerin bir yol gösterici olacağı doğru ama bu yılın değerlerine ait olmadığını da aklınızdan çıkarmayın.


Ancak yeni programlar açılmasının, bazı programların kapanmasının yanı sıra yükseköğretim programlarında gerçekleşen puan türü değişiklikleri, kontenjanların azalması ya da artması, programa kabul koşullarında meydana gelebilecek değişiklikler, ek puan alabilecek öğrenci sayısı deği- şimleri, alanda veya yakın alalarda yeni açılan programlar ve öğrenim ücretlerinde meydana gelen değişiklikler gibi birçok etkenin de bu yıl oluşacak başarı sıralamalarını değiştirebilece- ğini aklınızdan çıkarmamalısınız.


Burslu programlarda dikkatli olun

Vakıf üniversitelerinin ve yüksekokullarının burslu kontenjanlarını seçerken de dikkatli olun. Bursunuzun hangi koşullarda devam edeceğini öğrenin. Çünkü özel koşullar bazı burslu programlar için de geçerli. Bunların başında da akademik başarı geliyor. Eğer üniversitelerin istediği not ortalamasını öğrenim süreniz içerisinde sağlayamazsanız bursunuz kesilir ve ücretli öğrenci durumuna düşersiniz. Bazı burslarda ise öğrenciliğiniz boyunca disiplin cezası almamanız gerek. Ya da bursa karşılık zorunlu hizmet şartı var. Mezun olduğunuzda kurum sizden gösterdiği yerde her yıla karşılık 1, hatta 1.5 yıl çalışma zorunluluğu getirebiliyor.


Kısaltmalar ne anlama geliyor?


Akredite: Programların akreditasyon bilgisi

TUS TT1: TUS Temel Tıp Bilimleri Puanı (Tıp fakültesi mezunları)

TUS TT2 : TUS Temel Tıp Bilimleri Puanı (Tıp dışı meslekler)

TUS KTP: TUS Klinik Tıp Bilimleri Puanı

DUS: DUS (Diş Hekimliği Uzmanlık Sınavı) Puanı

AB AYP: Adalet Bakanlığı Adli Yargı Sınavı Puanı

KPSS-1: 2016 yılı Genel Yetenek ve Genel Kültür testlerinden hesaplanan puanların ortalaması

KPSS-2: 2016 yılı Genel Yetenek, Genel Kültür ve Yabancı Dil testlerinden hesaplanan puanların ortalaması

KPSS-3: 2016 yılı KPSS121 Puan ortalaması


Açıköğretim için de puan türü geldi

Tıp, hukuk, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik okumak isteyenler nasıl başarı sırası barajına takılacaklarsa açıköğretim fakültelerine girecek öğrenciler de bu yıl “puan türüne” takılacak. Bu yıl kontenjanı yaklaşık 14 bin artan açıköğretim fakültelerine örgün eğitim programları gibi puan türü getirildi. Örgün eğitimdeki bir program hangi puan türünden öğrenci alıyorsa açıköğretimde de o puan türünden öğrenci girecek.


Yazı: Pervin Kaplan



Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.