Biz anneleri genellikle hamilelikten itibaren bir telaş alıyor. Neyi, nasıl yapacağımızı bilememek ve yaptığımız şeylerden emin olamamak kafamızda çok fazla soru işareti yaratıyor. Bebek büyüdükçe de konular değişiyor ve listeye sürekli yeni şeyler ekleniyor. Hamilelik, lohusalık, lohusalıkta babaya düşen görevler, bebekte rutin oluşturma gibi birçok konudaki sorularımı bebek hemşiresi, Emzirme Danışmanı Esra Ertuğrul içtenlikle yanıtladı. Anne adaylarına ve yeni annelere önemli bilgiler verdi.


Hamilelikle başlayalım isterim. Anne adayları bu süreçte neler yapabilir?

Bu süreçten önce hamile kalmaya karar verince mutlaka bir kadın doğum uzmanı ile görüşmelerini tavsiye ederim. Böylece süreç başlamadan önce ayakları yere sağlam basan bir beklentiye girebilirler. Hamilelikse kadının fazladan bir şey yapmasını gerektiren bir durum değil, olağan şartlar altında, normal yaşamlarında ne yapıyorlarsa aynı şeyleri yapmaya devam edebilirler. Bu süreçte kadınlar bir telaşa giriyor yoga mı; pilates mi yoksa farklı bir spor mu yapmalıyım diye. Bu konuda doktorlarının onayını aldıktan sonra spora başlamalarını öneririm, özellikle de daha önce spor yapmamış anne adaylarına. Hamilelikte kilonun çok artmamasını isteme nedenlerinden bir tanesi fazla kilonun yüksek tansiyona sebep olma ihtimalidir. Bu durum da erken doğuma sebep olabilir. Onun için kontrollerde tansiyon değerlerini sürekli kontrol ediyor doktorlar.


Doğum gerçekleşti ve bebek sağlıkla dünyaya geldi, işte o anda ne yapmalı anne?

Bebek anne karnındayken ayrı bir dünyası var, 36-37 derece sıcaklık, karanlık ve oraya ait sesler. Doğum gerçekleştiğinde, normal ya da sezaryen, bebek için çok değişiklik demek. Çünkü ona dokunan eller, ortamın anne karnına göre soğukluğu vs onu ürkütüyor. Bu yeni dünyada bildiği tek şey annesinin kokusu ve sesi. Dolayısıyla doğar doğmaz mümkünse kordonu kesilmeden önce annenin çıplak göğsüne yatırılmalı ve anneyle tensel temas kurması sağlanmalı. Bu ilk anda mümkün değilse bile ilk saat içinde anneyle bebeğin buluşması ve annenin emzirmesi sağlanmalı. Bebek anne göğsüne ne kadar erken verilirse süt o kadar hızlı gelir.


Anne ve bebek hastaneden çıkış yaptı ve artık evdeler, bu süreçten sonra özellikle ilk günlerde babalara nasıl görevler düşüyor?

Hastaneden eve aileye yeni birey ya da bireyler eklenmiş olarak dönülüyor. Çalışan anneler için de ilk aylar hatta yıllar evde bebek bakımını üstlenerek geçebiliyor. Özellikle ilk günlerde hormonların etkisiyle anne ne yapacağını şaşırabiliyor. Buna bir de ‘Bebeğime yetecek miyim, onu besleyebilecek miyim?’ telaşı giriyor. Diğer yandan da arayan, ziyarete gelen herkes bebekle ilgileniyor. Normal ya da sezaryen doğum, anne de bir işlemden geçiyor; ama ona ‘nasılsın?’ diye soran olmuyor genellikle. İşte tam bu noktada babalar devreye girmeli ve eşlerine sık sık nasıl olduğunu sormalı. İhtiyaç duyabileceği şeyler konusunda hassas davranmalı. Bu süreçte arayan, ziyarete gelen kişilerin klasik soruları vardır; ‘Sütün yetiyor mu? – Bebek doyuyor mu? ‘ gibi. Annenin bu dönemdeki hassasiyetinden ötürü bu sorular rahatsız edici gelebiliyor. Baba bu sorular karşısında biraz öne çıkıp annenin daha az soruya maruz kalmasını sağlamalı. Anne de bu soruların sahiplerinin aslında iyiniyetli olduğunu bilmeli ve bunu kendine hatırlatmalı.



Süt konusu geçmişken emzirme ile ilgili de konuşalım mı?

Tabi. Özellikle ilk günlerdeki süt çok kıymetlidir; kolostrum denir. Bir süre sonra süt olgunlaşır. Bebek doğduktan sonra üçüncü güne kadar midesi bir kiraz tanesi; sonra kayısı tanesi;on gün sonra da ceviz büyüklüğünde olur. İlk günlerde bebek sık kaka yapar. Dolayısıyla sık emmek ister, bu sütün az olduğu anlamına gelmez. Ayrıca sık emmek istemesi sadece açlığa bağlı değildir ilk aylarda anne memesinde kendini güvende hissetmek ister. Emzirirken doğru pozisyona dikkat etmeli anneler, sütün bebeğe akabilmesi için bu önemli. Olgun süt gelmeye başladıktan sonra annenin dikkat etmesi gereken şeylerden biri bebeği bir memede kısa süre tutup diğer memeye almamak. Önce gelen süt su açısından yoğundur ardından gelen kalori açısından. Bebeğin gerideki yağlı sütü de içmesi sağlanmalıdır. Bunun için bir emzirmede bir meme sonrakinde diğeri şeklinde düşünmek daha faydalı olacaktır.

Annenin sütü yetersizse ve doktor mama önermişse yapılabilecek bir şey var mı?

Bu konuda doktor izin verirse emzirme kampı denenebilir. Sadece üç gün izin istenebilir. Bu üç boyunca anne sadece uyumalı, emzirmeli ve yemek yemelidir. Başka hiçbir şeye enerjisini harcamadan bebeği olabilecek en sık şekilde emzirmeli ve üç günün sonunda bebeğin tartı durumuna göre doktorun yönlendirmesini izlemelidir. Bebekler mamaya değil mamanın veriliş biçimine alışırlar. Son günlerde anne memesine yakın biberonlar çıktı. Mama verilecekse kadeh, kaşık veya zor biberonlarla verilmelidir. Kolay akışlı olursa bebek buna alışacaktır.



Sarılık problemi doğarsa bebeği uyandırmalı mıyız?

Sarılığa meyilli bebeklerde uyku hali daha fazla olabilir. Sarılık düzeyinin artmaması için bu bebeklerin uykusu üç saati bulmadan müdahale etmek sorunu çözmeyi kolaylaştırır. Üzerini biraz açarak, tulumunu çıkararak, altını açarak sakin sakin uyandırmak gerekir. Bu konuda çocuk doktorlarının yönlendirmesini dikkatle izlemeliler.


Çocuk doktoru seçimi için ne düşünürsünüz?

Benim kendi tecrübemde oğlumun doktoru çok doğru bir seçimdi ve erken doğan bebeğimin bakımı için yaptığı yönlendirmeler çok yol gösterici oldu. Ben anne-babalara iyi referansla bulabilecekleri doktorları ile doğum gerçekleşemeden önce görüşmelerini tavsiye ederim. Hatta birkaç doktor olabilir. Bu süreçte insan neyi doğru yaptığından emin olamıyor ve iyi bir rehbere ihtiyaç duyuyor.


Bebek banyosu ile rutin oluşturmak nasıl mümkün?

Bebekler özellikle ilk aylarda sonunu bildikleri şeyin tekrarından hoşlanırlar bu onlara güven verir. Bebeğinizi akşam uykusundan önce, emzirmeyle arada 1,5 saat kadar geçtikten sonra, banyo yaptırmalı ardından masaj yapmalı, emzirmeli ve uyutmalıyız. Masaj teknik bir şey elbette ama bebeğinizin vücuduna temas etmek önemli olan, krem sürerken de bu sağlanabilir. Masajın ardından emeceğini ve uykuya dalacağını anlayan bebek bir süre sonra banyo yaptırılınca uyuyacağını anlar bu da olası uyku sorunlarını önler.Bu arada dokunma hissi ile bebeklere enerjimiz geçeceğinden eğer biz gerginsek, olumlu duygulara uzaksak önce biz sakinleşmeli ve bebeğimize öyle dokunmalıyız. Ayrıca uyku sırasında mümkünse aynı pijama/tulum giydirmek de benzer bir çağrışım yaratacak özellikle banyo yaptıramayacağımız günlerde (bazı aşılardan sonra olduğu gibi) onun uyku çağrışımı yapmasını kolaylaştıracaktır.



Gelelim ek gıda sürecine…

İlk altı ay mümkünse sadece anne sütü ile beslenen bebekler altıncı ay itibariyle geçiş dönemine girerler. Bu konuda BLW tarif kitabım olsa bile ben annelerin kendilerini nasıl rahat hissediyorlarsa o yöntemle ek gıdaya geçmeleri gerektiğini düşünüyorum. Klasik yöntem ya da BLW burada önemli olan annelerin sakin kalmaları gerektiği ve bunun bir geçiş dönemi olduğunu hatırlamaları. Bu süreçte bebeğe bol çeşit sunmak damak zevkinin gelişimi için faydalı olacaktır. Bir de blender kullanmamalarını tavsiye ediyorum. Çatalla ezmek bunun yerine tercih edilmelidir. Dokuzuncu ay itibariyle genellikle pütürlü yemesi beklenir ve 1 yaştan itibaren bizimle hemen hemen aynı şeyleri yiyebilir. İlk yıl şeker, tuz, patlıcan ve bal verilmemelidir.


Bu süreçteki öğürmeler biz anneleri biraz telaşlandırıyor, nasıl yaklaşmalıyız?

Bebeklerin dilinin ortasındaki noktaya bir yiyecek temas ettiğinde öğürme refleksi tetiklenir ve bu bir tıkanma değildir. Olası solunum yolu tıkanmaları için mümkünse ilkyardım eğitimi alınmalı. Bu mümkün değilse Kızılay’ın ilkyardım videolarını izlemek gerekir.




Röportaj: Bengü Kantekin Günal

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.