Stres ve gerginlikle mücadele ederken tercih edilen disiplinlerden biri olan yoga, 2 bin yıldan uzun süredir uygulanan eski bir öğreti. Çeşitli duruş ve nefes egzersizleri içeren yoga, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanları tarafından da alternatif bir tedavi olarak önerilmekte... Genel gerginlik ve tekrarlayan bölgesel kas ağrılarında yarar sağlayan yoga, kireçlenme, kemik erimesi, hamilelik gibi durumlarda riskli olabilir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Cavit Meclisi, yoganın ağrı tedavisindeki yeri hakkında bilgiler verdi.

Yoga nedir?

Zihin ve beden disiplini sağlayan Yoga, tamamlayıcı ya da alternatif tıp olarak adlandırılan uygulamalar içerisine girer. Tıp ve alternatif tıp arasındaki sınır keskin değildir. Bundan dolayı bazı alternatif uygulamalar, zamanla daha çok kabul görüyor. Yoganın amacı gevşemeyi artırarak zihin, beden ve ruhu dengeye sokmaktır. Kökleri eski Hindistan kültürüne kadar uzanır. İlk yazılı Yoga metinleri 2000 yıldan daha eskidir. Başlangıçta bir disiplin metodu ve tavırlar olarak geliştirilmiş Yoga’da, bireylerin ruhsal aydınlanması da hedeflenir.

İnsanların sağlık için kullandığı Yoga genellikle duruş, nefes teknikleri, meditasyon veya gevşeme tekniklerinden oluşuyor. Yoga’nın çeşitli türleri de bulunmakta. En çok öğretilen duruşlar (asanas) ve nefes egzersizlerinden (pranayama) oluşan Hatha Yoga’dır. Diğer Yoga türleri Iyengar, Ashtanga, Vini, Kundalini ve Bikram’dır.

Yoga, egzersiz görevi görür mü?

Yoga tek başına spor veya fiziksel aktivite sayılmaz. Yoga, eklem ve kas esnekliği ile kuvvetini artırır. Denge ve kontrolü geliştirir, gevşemeyi sağlar. Ancak genel sağlık ve uzun yaşam için önerdiğimiz ve özellikle kalp damar hastalıklarını engelleyen fiziksel aktivitenin yerini almaz. Biliyorsunuz, bu aktivitelerde nabız ve solunum sayısının artması lazım. Bunlara örnekler, hızlı yürüme, bisiklet, koşu ve yüzmedir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı olarak, Yogayı hastalarınıza öneriyor musunuz? Hangi hastalıklarda etkili oluyor?

Bana gelen hastalar neredeyse her zaman ağrı şikâyeti ile gelir. Tanı koyduktan sonra veya hastanın tedavisini bitirirken ev egzersizleri düzenliyorum. Böylece hasta, 5-6 aylık takip aşamasına girer. Yoga egzersizleri, ağrı tedavisi tamamlandıktan sonra önerilir. Hastalarıma egzersiz programı düzenlerken özellikle esneklik ve kontrol amaçlıyorsam sıklıkla Yoga egzersizleri kullanıyorum. Bunu dışında, genel olarak omurga ve kasların esnekliğini artırmak amacıyla Yoga dersleri fayda sağlıyor. Genel gerginlik ve tekrarlayan bölgesel kas ağrılarında, uzun süreli Yoga yararlıdır. Orta ve ileri yaştaki bireylerde, sağlık sorunu yoksa kuvvet ve dengeyi artırmak amacıyla da önerilir.

Sağlık sorununuz varsa yoga’ya başlamadan önce doktora danışın!

• Omurga ağrısı,

• Kontrol altında olmayan yüksek veya düşük tansiyon,

• Glokom ya da göz dibi sorunu,

• İleri damar sertliği,

• Denge sorunu,

• İleri osteoporoz veya ileri omurga ya da eklem kireçlenmesi olanlar Yogaya başlamadan önce doktor onayı almalı.

• Hamileler, sağlık sorunları olmasa bile Yogaya başlamadan önce Kadın Doğum Uzmanına danışmalı.

Alternatif Tedaviler:

Pilates, Tai Chi ve Yoga

Pilates ve Tai Chi de Yoga gibi tıbbi tedaviye ek olarak kullanılmaktadır. Özellikleri ve etkileri ise birbirinden farklıdır.

Pilates; özellikle karın-bel-kalça çevresindeki kasların kuvveti ve dayanıklılığını artırma, nefes teknikleri eğitimi ve vücut hareketleri farkındalığından oluşur. Pilates sakatlıkların daha hızlı tedavisi amacıyla yaratılmış bir disiplindir. Araştırmalar pilatesin özellikle omurga ağrılarında, aynı biçimde gebelik egzersizi olarak, genel esneklik ve kuvvet için etkili olduğunu göstermiştir.

Tai Chi; denge ve tüm vücut kontrolünü artıran hareketlerden ve duruşlardan oluşur. Yoga gibi bir yaşam tarzı ve iyileştirme tedavi disiplinidir. Araştırmalar Tai Chi’nin özellikle yaşlılarda, dengenin ve bacak kuvvetinin artması ve düşmelerin engellenmesinde etkili olduğunu göstermiştir.

Yoga; bireyler tarafından genellikle endişe, stres, astım, hipertansiyon ve depresyon etkilerini azaltmak ve zihin-beden farkındalığını artırmak için kullanıyor. Araştırmalar, yoganın moral ve iyilik hissini artırdığını, nabız ve kan basıncını düşürdüğünü gösteriyor. Yoga ile akciğer kapasitesi artar, kas gerginliği azaltılır, depresyon ve uykusuzluk gibi sorunlar hafifletilir. Eklem ve kasların, kuvvet ve esneklik artışı ile beyin ve kanda bazı maddelerin düzeyini etkilediği de araştırmalar ile gösterilmiştir.