Sinüzit nedir?


Kafatasında gözlerimizin altında en büyüğü(maksiler), genzimizin üstünde (sfenoid sinüs), bir diğeri gözlerimizin üstünde(frontal sinüs) ve gözler arasında(etmoid sinüsler), çok sayıda küçük hava boşluklarına sinüs denir. Bunların iltihaplanmasına da sinüzit denir.




Nezle gripten müzmin sinüzite kadar geniş bir klinik tabloya sahip sinüzit ne yaygın görülen milyonlarca lira para ve günlerce işgücü kaybına yol açan önemli bir hastalıktır.




Halk arasında sinüzit denince genelde uzun süreli tedavi gereken hatta ameliyat gereken kronik sinüzit sanılmaktadır. Oysa bahar alerjisinden tutun da hafif bir soğuk algınlığı bile “rinosinüzit” adıyla bu grup da değerlendirilir.






Sinüsler Ne İşe Yarar?


Sinüsler ve burun solunum sisteminin parçasıdır. Sesin rezonansına(kişiye özgü şekillenmesine) ve kafanın vücutta hafiflemesine yardımcı olur. Normal olarak burun ve sinüsler günde yaklaşık olarak yarım litre mukus(sümük) salgılar. Üretilen mukus burun örtüsü (mukoza) üzerinde hareket ederek toz parçacıklarını, bakterileri ve diğer havayla taşınan partikülleri süpürür ve yıkarlar. Daha sonra bu mukus geriye boğaza süzülür ve yutulur. İçindeki parçacıklar ve bakteriler mide asidi tarafından yok edilir. Birçok insan bunun farkında değildir çünkü normal bir vücut fonksiyonudur.


Burun Arkasına (genize) Akıntı Ne Demektir? Sinüzit Habercisi midir?


Burun içi; hava kirliliği tarafından, allerjiye neden olan maddeler tarafından, dumanla veya virüsler tarafından rahatsız edildiğinde normalden çok fazla mukus üretir. Bu burun zarlarındaki allerjik maddeyi yıkayıp uzaklaştırmak amacıyla bol miktarda üretilmiş, berrak su gibi bir salgıdır. Burun arkasına doğru su gibi bir salgı oluşur. Arkaya akıntının en önemli nedeni bu olaydır. Bir başkatipte ise mukus yapışkan ve kıvamlıdır. Bu, hava yollarının çok kuru olduğu ve zarların yeterince sıvı salgılayamadığı durumlarda görülür. Bakteriler tarafından oluşturulan enfeksiyonlar dada yapışkan ve kıvamlı mukus gözlenir aynı zamanda cerahatten dolayı mukusun rengi sarı veya yeşil olabilir. Nezle grip ve sinüzit durumun dada burun tıkanıklığı durumlarında akıntı arkaya doğru olabilir.




Sinüzit Baş Ağrısı Nasıldır?


Nezle grip ve sinüzit durumlarında burun içi ve sinüs boşlukları mukus veya iltihapla dolduğu için bunun basıncına bağlı yüzde, yanaklarda, alında veya göz çevresinde baş ağrısı olur. Oysa migren ve diğer damar kaynaklı baş ağrıları veya gerginlik baş ağrısı hem alın ve göz çevresinde ağrı oluşturması hem de burun akıntısına da neden olabilmelerinden dolayı sinüzit ile karıştırabilirler. Ancak bu tip baş ağrıları doktor müdahalesi olmadan kısa sürede gelip geçerler. Doktor müdahalesi olmadan uzun süren ve ancak antibiyotik tedavisiyle düzeltilebilen sinüzitten farklıdırlar. Bununla birlikte arada sırada gelen, bulantı ve kusmaya neden olan baş ağrısı daha çok migren baş ağrısıdır.




Kimler sinüzit için risklidir?

  • Alerjisi olanlar

  • Çocukluk döneminde geniz eti olanlar

  • Sigara içenler

  • Burunda kemik eğikliği(septum deviasyonu) ve burun eti(konka hipertrofisi) olanlar.

  • Vücut direnci zayıf olanlar


Sinüzit tedavisi: ilaçla mı? Ameliyatla mı?

  • Sinüzitte altta yatan neden tedavi edilmelidir.

  • Alerji varsa bunun önlenmesi ve tedavisi önceliklidir.

  • Burunda kemik ve et varsa bunun düzeltilmesi gerekir.

  • Enfeksiyon varsa bunun yeterli sürede; başta antibiyotik ve dekonjestanlarla tedavisi gerekir.


Tüm bunlarla düzelmeyen durumlarda ameliyat gerekir. Ameliyata rağmen sinüzit yenileyebilir.




Sinüzit tedavi olmazsa ne gibi tehlikelere yol açar?


Sinüzit tedavi edilmediği zaman müzminleşebilir. Çok nadir de olsa komşu organlara (beyin, göz, damarlar) enfeksiyon yayılabilir.





  • Beyinde: menenjit, beyin apsesi, beyin damarları tıkanması: Bunlar hayatı tehdit eden tedavisi acil olan durumlardır.

  • Göz: Göz kapağı apsesi, göz çukuru apsesi körlük.

  • Damarlar: karotis, kavernöz sinüs tıkanması ( trombozu).

  • Astım krizlerinin tetiklenmesi

  • Koku ve tad bozuklukları.


Ne önlem almalıyım?

  • Allerjiniz varsa bunu kontrol edin.

  • Soğuk algınlığı olduğunuz zaman tedavi olun, buharla nemlendirici kullanın.

  • Yatağınızın baş tarafı daha yükseltilmiş bir şekilde uyuyun.

  • Burun açıcı dekonjestanlar kullanılabilir ancak içlerindeki kimyasal maddeler adrenalin gibi etki gösterebileceğinden yüksek tansiyonu olanlarda riskli olabilir. Aynı zamanda bunlar uykusuzluğa neden olan uyarıcıdırlar. Uzun süre kullanımda kendileri nezle yapar. Kullanmadan önce doktorunuza başvurun.

  • Burnunuzu tahriş eden kirleticilerden, özellikle sigara dumanından uzak durun.

  • Dengeli beslenin, düzenli egzersiz yapın.

  • Enfeksiyonu olduğunu bildiğiniz insanlarla ilişkilerinizi sınırlamaya çalışın bu olmuyorsa bir takım önlemler alın (el yıkamak, ortak havlu ve önlük kullanmamak gibi).


Doç. Dr. Celil Uslu


KBB Uzmanı

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.