Restorasyon alanında uzman mimar Süreyya Saruhan’a ahşabın nasıl bir malzeme olduğundan ahşap mobilyaları nasıl korumak gerektiğine kadar her şeyi sorduk.

Ahşabı nasıl tarif edebiliriz?

Dayanıklı, sağlam, onarılabilir, yeniden kullanılabilir, sağlıklı bir malzemedir ahşap. Yapısına uygun olmayan ortamlarda çok uzun ömürlüdür. Özellikle nemden çok hoşlanmaz; organik ve yaşayan bir malzeme olduğu için nemle birlikte formunu kaybeder.

Sıcaklık ahşabı nasıl etkiler?

Nemden sonra ikinci bir önemli etken de sıcaklıktır. Ortam değişikliği ağaca çok yararlı değildir. Çok sıcak bir ortamdaki ağaç oraya alışacaktır ve öyle kalacaktır. Ama siz onu bir sıcak, bir soğuk ortama yerleştirirseniz, ağaç yorulur ve çatlamalar başlar.

Her dönem yerini nasıl korur?

Ahşap doğal bir malzeme olduğu için, yaşanmışlığı, yaşlanmayı yaşayan bir malzemedir. Mobilyadan tutun ahşap konstrüksiyon binalara kadar, dünyada en kolay tamir edilebilen malzeme ahşaptır. Ahşap bir binayı bile tamir edebilir, çökmüş bile olsa yeniden ayağa kaldırabilirsiniz.

Ahşap masif mobilyaların uzun süre kullanımı için nelere dikkat etmeli?

Önemli olan, o masif mobilyanın üzerindeki ciladır. Cilanın türüne göre gerekli bakım yapılmalıdır.

Antika ya da eski bir ahşap mobilya nasıl kullanılmalıdır?

Eğer üzerinde klasik tarzda bir gomalak cila varsa üzerinde; hemen iz yapacağından gomalağın ıslak bezle silinmemesi gerekir, üzerine ıslak ya da nemli herhangi bir şey konmaması gerekir, hemen iz yapar.

Yıpranan ahşap mobilyaları yenilemede pratik bir yöntem var mı?

Profesyonel bir çözüm istemiyorsak, yapılacak çok basit ve çok enteresan bir şey var aslında. Üzerinde cila varsa, ahşabı arap sabunuyla ovarak temizlemek yararlı olur. Bu işlemle ahşap nemlenecektir; kuruduktan sonra hasarlı yeri varsa, mesela delikler varsa, o bölümlere de ilaç sürülmesi yerinde olur. Ahşap koruyucu ürünler de kullanılabilir. Dilenirse üzerine cila da sürülebilir. Biraz merakınız varsa, bu işlemleri evinizde kendiniz de yapabilirsiniz.

Yeni bir mobilyaysa ne yapmalı?

Bana sorarsanız, mobilya yeni kalmamalı, yaşanarak eskimeli; eskiyerek yaşamalı. Mobilyanın yaşanmış olması gerekir. Ama tabii üzerinde çizikler olduysa, bir yeri kazındıysa da bakımı yapılarak muhafaza edilmeli.

Ahşap binaların restorasyonunda temel öncelik ne olmalıdır?

Ahşap, binalara en çok estetiği veren malzemelerden biri. Restorasyondaki kullanımında binanın kendi malzemesi varsa, ilk prensip öncelikle o malzemenin tamir edilerek binanın restore edilmesidir.

Ahşap bir binada yaşamanın diğer binalardan ne farkı var?

Biz bu binaları yaparken, ahşapta yaşamanın farklı olduğunu iddia edenlerdeniz. Ahşap bir binada yaşamak, şehirde yaşarken farklı bir havayı koklamak, hissetmek gibi bir şey. Çünkü o binanın içindeki havası da farklı oluyor, nefes alması da farklı oluyor. Ahşap zemine basmanın, beton bir zemine basmaktan da bir farklılığı vardır. Zaten o yüzden de biz diyoruz ki, restorasyon yapıyorsak, binaları kendi malzemesiyle yapalım ve bu farklılığı yaşayalım.