Haklı şiddet var mı?

Kadına yönelik şiddet gün geçtikçe yaygınlaşıyor ve durumun bütün vahametine rağmen herkesin kanıksadığı, kimsenin çözüm üretemediği bir durum söz konusu.

Cezai yaptırımların ve toplumsal duyarlılığın yetersizliği bir yana en önemli sorun ise kadınların büyük bir kısmının sessiz kalması.

DORinsight'ın yaptığı, "Çalışan – Eğitimli Kadına Yönelik Şiddet" konulu araştırma özellikle üniversite ve üzeri eğitim almış ve hali hazırda ekonomik özgürlüğü olan ancak yaşadıkları şiddeti paylaşmaktan kaçınan, çekinen kadınlarla görüşmek ve farklı bir profilin fikirlerini alarak konu ile ilgili hem sivil toplum kuruluşlarının hem de devlet kurumlarını konu ile bilgilendirerek gerekli yasal düzenlemelerin oluşmasına zemin hazırlamak için katkıda bulunmayı amaçlıyor.

Kadına şiddet her yerde

Kadınlar bazen kendilerini de suçlu hissettikleri, bazen anlaşılmayacaklarını düşündükleri bazen de durumu kendileri bile normalleştirdiği için şiddete maruz kaldıklarında yaşadıklarını dile getirmiyorlar.

Bunda hiç şüphesiz korku kadar neredeyse toplumun tamamında yer alan “Kadın hiçbir şey yapmasaydı böyle olmazdı” inancı ve önyargısı da var.

Kadınlar geçmişe kıyasla artık daha iyi eğitim alma, daha iyi işlerde çalışma, sesini duyurma, kariyer olarak daha iyi yerlere gelme şansına sahipler ama söz konusu olan kendileri olduğu zaman hala haklarını savunmakta yeterince atılgan değiller.

Toplumun önyargıları kadar çoğu zaman kendilerini yalnız hissetmeleri, durumu dile getirdikleri zaman bekledikleri tepkiyi alamamaları, aile içi şiddetin genel tarafından olağan karşılanması, “O senin baban, senin iyiliğini istiyor.” “O senin kocan döver de sever de.” gibi klişelerin alıp başını gittiği dünyada bir de işyerindeki prosedürler ve dışlanma kaygısı, olayın mahkemeye taşınması gereken durumlarda ise çabalarının karşılıksız kalacağına dair umutsuzluk kadınların iyiden iyiye sessiz kalmasına neden oluyor.

Eğitim ve gelir düzeyinin artması ise kadınlar için bir avantaj değil tam tersine eğitimli kadınlar başlarına geleni dile getirmekten daha çok utanç duyuyorlar.

Psikolojik, fiziksel, cinsel… Kadınların çoğu en az bir kere şiddete uğruyor ve şiddet gördükleri kişiler de genelde en yakınları. Aile içinde “söz dinlememe” gibi bahanelerle başlayan şiddet ilerleyen yıllarda işyerlerinde erkeklerin cinsel tacizi ya da rekabet duygusu ile yaptıkları, duygusal ilişkilerde ise genellikle kıskançlık nedeniyle açıklanıyor.

Şiddet uygulayanların eğitim durumunda ise yine aynı vahim durum söz konusu. Şiddet uygulayan babaların ve sevgililerin de önemli bir bölümü üniversite ve yüksek lisans mezunu.

İş yine başa düşüyor

Aslında ilk adımı yine biz kadınların atması gerekiyor. Biraz daha cesur olmamız biraz daha kendimize güvenmemiz, biraz daha elimizi taşın altına koymamız gerekiyor.

Sessiz kalmak, tepki göstermemek, şiddete uğrayan kadının yanında yer almamak buna kalkışan kişilerin hem kendilerini meşru görmelerini hem de daha rahat davranabilmelerine yol açacaktır.

Ve gittikçe daha çok kadın şiddeti hak ettiğini düşünerek sessiz kalacak…

Sesimizi duyurmanın, ses verenin yanında olma zamanı…

Sayılarla Kadına Şiddet

- Kadınların %35’i en az bir kez şiddete maruz kalıyor

81 ilden 20 yaş üzeri 3.100 üniversite mezunu kadının katıldığı araştırmaya göre kadınların 1.100’ü (%35’i) en az bir kere psikolojik ve/veya şiddete maruz kaldığını beyan etti.

- Kadınların %65’i psikolojik şiddete maruz kaldıklarını beyan etmişlerdir. %45’lik bir oranla ikinci sırayı fiziksel şiddet ve sınırlama-baskı alırken, %32’lik oranda da sözel tacizle karşı karşıya kaldıkları saptanmıştır.

- Diğer maruz kalınan şiddet türleri ise; % 26 ekonomik şiddet, %14 evden kovma, %9 cinsel taciz, %6 eve kilitleme, %4 silahla korkutma, %2 tecavüz şeklinde beyan edilmiş.

Şiddet kimden geliyor?

- Kadınlar psikolojik baskıyı en fazla olarak %78 oranında ayrı evlerde yaşadıkları sevgililerinden görüyorlar.

- İşyerlerinde patronlarından/yöneticilerinden gördükleri psikolojik baskının payı da %78.

- Fiziksel şiddet en fazla babadan (%60) ve abi veya erkek kardeşten (%57)

- İşlerinden fiziksel şiddet gördüklerini söyleyenlerin oranı %51.

- Kadınlara en fazla cinsel tacizde bulunanlar %26’lık oranıyla iş yerindeki erkekler

- Mahallenin erkekleri ve okuldaki erkekler %17 oranında kadınları cinsel olarak taciz etmekte.

Hazırlayan: Arzu Akgün