Okul öncesi, ilköğretim ve liseler özelinde okullarda bulunan tüm alanlar için renk kullanımı önerilerini içeren Okullarda Renk Etkisi kaynak kitabı, aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile binlerce okul idarecisine dağıtılıyor.

Hayalleri her daim yaşam alanlarına taşıyan Filli Boya, çocukların gelişimine ve eğitimine verdiği önem doğrultusunda çocuklar ile renkler arasındaki güçlü bağı anlattığı çalışmalarını sürdürüyor. Filli Boya, Uzman Psikolog Ayben Ertem ile birlikte gerçekleştirdiği araştırma ve çalışmalar sonucunda çocuklar üzerinde renklerin etkisini ortaya koyan bir çalışmaya daha imza attı.

Filli Boya, kısa bir süre önce tanıttığı Çocuk Odaları Renk Koleksiyonu’ndan sonra renklerin okullarda dikkat ve öğrenme üzerindeki etkisini araştırdığı çalışma kapsamında “Okul Renkleri Koleksiyonu”nu oluşturdu.

Okullara özel renk koleksiyonu..

Okul binalarının konumu, ışık alma oranları ve cam yüzeyleri özelliklerine göre segmentlere ayrılarak hazırlanan “Okul Renkleri Koleksiyonu”nda okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve liseler için seçilmesi gereken renk tonları belirtiliyor. Anaokulları için sınıf, oyun odaları, yemek alanı, müdür odası, koridorlar için renk önerileri verilirken, ilkokul ve liseler içinse sınıfların ışığa ve baktığı yöne göre değişen renk alternatiflerinin yanı sıra sınıf içinde bulunan duvarların her biri için ayrı renk seçimleri bu çalışmanın dikkat çeken özellikleri arasında yer alıyor.

Aynı zamanda ilkokul ve lise kurumlarının spor salonu, kütüphane, toplantı odası, dans stüdyosu, dil ve matematik laboratuarı, revir-doktor-hemşire odası ve rehberlik odası gibi ortak alanları için de renk önerilerine değiniliyor.

Öğretmen ve öğrencilerin baktıkları duvarlar özel olarak farklı renklendirilmeli…

Çalışmanın oluşum sürecinde danışmanlık yapan Uzman Psikolog Ayben Ertem: ‘’Renklerin öğrenmeye etkisinin çok büyük olduğu araştırmalar ile kanıtlanmış durumda. Özellikle öğrencilerin en çok vakit geçirdikleri sınıflarda bu konu daha da büyük önem taşımakta. Öğretmenin baktığı yöndeki renklerin seçimi öğretme performansını etkilemekte. Öğrenciler için ise tahtanın arkasındaki yüzeylerin renkleri yine dikkati yoğunlaştırmada önem taşımakta.’’ diye konuştu.

Renklerin İnsanlar Üzerindeki Etkileri

Yapılan araştırmalar doğrultusunda renklerin; kan basıncı, nefes alışveriş, sindirim, vücut ısısı ve beyin aktivitesinde farklı fizyolojik tepkiler verdiği, görme engellilerin derilerindeki dermo optik görüşü sayesinde farklı renkteki ışıklarda da aynı tepkilerin oluştuğu, renk körleri ve gözleri bağlı insanlarla yapılan çalışmalarda ise renk ve şekilleri ayırt edebildikleri görülmüştür. Kırmızı rengin altındaki elektromanyetik (infrared, radyo dalgaları) ve morun üzerindeki (ultraviyole, Xray, gamma ışınları) dalgaboylarının (renklerin) fizyolojik etkileri bulunduğu biliniyor. Farklı renkler hormonu uyarmak ya da azaltmak için endokrin sistemiyle farklı etkileşime girerler. Görebildiğimiz elektromanyetik dalgaların beyinde hipofiz bezinden salgılanan melatonin ve seratonin hormanları üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda sağlığımız üzerinde etkileri kanıtlanmıştır. Araştırmalar, beynin bazı bölümlerinin yalnızca ışığa değil farklı dalgaboylarına (renklere) da tepki verdiğini gösteriyor.

Renkler Çocukları Nasıl Etkiliyor?

Bir alanın ambiyansını, büyüklüğünü, küçüklüğünü, soğuk veya sıcak olmasını etkileyen renkler, aynı zamanda duygu durumumuzu, hislerimizi ve davranışlarımızı da etkiler. Renkler, çocukların duygu ve düşüncelerini en fazla ifade edebildiği araçlardan biridir. Çocukların yaş gruplarına göre tercihleri genelde ortak olsa da renk tercihleri duygu durumlarına, kendilerini ifade etme biçimlerine ve hislerine göre farklılık gösterebilir.

Çocuklar, çevreleriyle iletişimi kolaylaştırabilmek için duyularını kullanırlar. Çevresel faktörler, çocukların beslenmesi, büyümesi, gelişimi ve eğitiminde çok önemli bir rol oynar. İç yerleşim düzenindeki tamamlayıcı parçaların en güçlü ve en önemlilerinden bir tanesi de renktir. Özellikle okul öncesinde ve okuma-yazma öğrenen iletişim kurmaya yeni başlamış 6-7 yaş civarındaki çocuklarda renk dışarıdan bilgi almak için çok önemli bir kaynaktır. Araştırmalara göre çocukların büyük kısmında 4-4.5 yaşlarında renkleri tanımaya başladığı, 5- 9 yaş arasında ise renkten şekil tanımaya geçtiği görülür. Bu tanıdan hareketle okul öncesi çocuklar ve hatta 7-8 yaşına kadar çocuklar için tasarımda önemli olan renktir.

Yaratıcılıklarını ve hayal dünyalarını besleyecek öğrenme alanlarına ihtiyaç duyan çocuklar için sınıflar, bu amaçla kullanılan en önemli araçtır ve en çok dikkat edilmesi gereken alanların başında gelmelidir. Okuldaki sınıfları planlarken çeşitli renklerin belli işlevleri harekete geçirdiği bilinmelidir. Okullarda kullanılacak uygun renkler mutlak bir şekilde öğrenmeye katkı sağlar. Örneğin; ortamdaki koyu renklerin öğrencilerde belirsizlik ve kasvet yaratabilme ihtimali varken, neşeli, keyif veren renkler, bir çocuğun özgüvenini arttırabilir. Çocuklar ortamdaki dalgalanmalardan, değişimlerden etkilenirler. Tavan yüksekliği, ışık ve rengin uyumu bu anlamda çok önemlidir.

Rengin Dikkat Ve Öğrenmeye Etkisi

Baktığımız, gördüğümüz her şeyde var olan, günlük yaşamımızın ayrılmaz bir parçası olan renklerin bilimsel çalışmalarla üretkenlikte ve öğrenmede rolü olduğunu gösterir. Renk ile çocukların beyin gelişimi arasında bir bağlantı vardır. Bu yüzden de okullarda renkler, sadece dekor amaçlı değil, dikkat ve öğrenmeye fayda sağlamak amaçlı ve fonksiyonel olarak seçilmelidir. Çocukların dikkat sürelerini uzatmada, göz yorgunluklarını azaltmada ya da hareketlerinin yavaşlamasına etki etmelidir. Bir sınıf ortamı, bilgi alımını ve akılda tutmayı maksimize ederken, katılımı da artırıcı olmalıdır. Bunu yapabilmenin anahtarı da öğrencileri çok fazla uyarana maruz bırakmamaktır. Eğer sınıftaki mobilyalar renkliyse duvar renklerini daha sakinleştirici ya da nötr renklerden seçmek gerekir. Kullanılan sandalyeler, sıralar, masalar parlak, enerjik renkler değilse duvarlarda enerjik bir renk kullanmak yerine asılan materyaller parlak renklerden seçilebilir, duvarlar yine rahatlatıcı tonlarından oluşmalıdır.